XXVI FESTIWAL ARS CAMERALIS – Zderzenia Literackie. Badanie terenowe nad ukraińską kulturą Spotkanie: Oksana Zabużko (UA) + koncert: Postman (UA)

Ojczyzna to nie po prostu miejsce urodzenia, prawdziwa ojczyzna to miejsce zdolne cię zabijać nawet na odległość, podobnie jak matka powoli i nieodwracalnie zabija dorosłe dziecko, trzymając je przy sobie, krępując każdy jego ruch i myśl, swoją omotującą obecnością. Oksana Zabużko, Badania terenowe nad ukraińskim seksem, tłum. Katarzyna Kotyńska

Oksana Zabużko – pisarka zaliczana do grona ukraińskich twórców najchętniej i najczęściej tłumaczonych na inne języki. Autorka kilku tomików poetyckich, opowiadań oraz powieści, które przyniosły jej uznanie w Europie, a na Ukrainie stały się dużymi sukcesami wydawniczymi. Powieść zatytułowana Badania terenowe nad ukraińskim seksem z 1996 roku stała się manifestem ukraińskiego feminizmu lat 90., z kolei Muzeum porzuconych sekretów – książka, za którą otrzymała Nagrodę Literacką Europy Środkowej Angelus – wzbudziła szereg kontrowersji, także poza granicami Ukrainy. Ponadto w języku polskim ukazały się: zbiór opowiadań Siostro, siostro oraz Ukraiński palimpsest – zapis rozmów, które z Oksaną Zabużko przeprowadziła Izabella Chruślińska.
Oksana Zabużko jest postrzegana jako czołowa intelektualistka Ukrainy i cieszy się w swojej ojczyźnie dużym autorytetem. Bez wątpienia wpływają na to stale powracające w jej twórczości eseistycznej i publicystycznej wątki: przeszłość Ukrainy i jej kolonializm, próba uporania się z sowieckim dziedzictwem, nieustanne poszukiwanie nowej ukraińskiej tożsamości.

Postman – pod tą nazwą kryje się jednoosobowy pomysł Kostiantyna Pochtara, muzyka kojarzonego przede wszystkim z indie-rockową grupą 5Vymir, z którą nagrał dwa albumy (Mistolinia oraz New Names) i wciąż regularnie koncertuje. Całkiem niedawno zapragnął jednak przemówić nieco innym głosem i wykonał gest dość charakterystyczny dla songwriterów na całym świecie. Po prostu zabrał ze sobą gitarę oraz kilka innych instrumentów i wsiadł do pociągu, by wyruszyć w trasę. Dzięki takiej decyzji jego ważny głos dociera do miast i miasteczek, choć nie wezbraną falą – raczej niespiesznie sączy się w małych klubach, a nawet… prywatnych mieszkaniach. Jeszcze w czasie studiów w Kijowie zainteresował się intrygującą formą – koncertami domowymi, na których pojawia się kilkanaście osób. Jak przyznawał w wywiadach, to zupełnie inny rodzaj kontaktu z publicznością niż występy w dużych salach koncertowych dla kilkuset słuchaczy.
Postman to przede wszystkim akustyczne brzmienie gitarowe. Zapowiedzią tego niebanalnego wcielenia była już debiutancka epka zatytułowana Baly i Korabli, z mocno folkowym uderzeniem.
Na kolejnym wydawnictwie, zatytułowanym Context, które ukazało się w 2016 roku, artysta nie tylko wykorzystuje charakterystyczne dla niego środki wyrazu, ale sięga też do innych źródeł. Stąd oprócz gitary i harmonijki ustnej pojawiają się skrzypce, a w warstwie czysto brzmieniowej można odnaleźć odniesienia do muzyki barokowej.
We wrześniu ukazała się trzecia epka artysty, zatytułowana Being High. Znalazły się na niej cztery utwory anglojęzyczne, utrzymane w duchu psychodelicznego folku. Wszystkie utwory zostały nagrane przy użyciu metody przepuszczania muzyki przez taśmę magnetyczną, dzięki czemu zyskały analogowy charakter i dźwięk.

Szymon Kloska – lubi mówić i pisać o książkach, dlatego nierzadko można go usłyszeć w radiu bądź czytać na łamach prasy. Od ponad dziesięciu lat współprowadzi audycję Piątka z literatury na falach RMF Classic. Publikował też m.in. w Tygodniku Powszechnym czy Bluszczu. Przez wiele lat był związany z Instytutem Książki, a od stycznia tego roku pracuje na rzecz programu Kraków Miasto Literatury UNESCO. Wraz z Agnieszką Karp-Szymańską i Łukaszem Dębskim wymyślił Festiwal Literatury dla Dzieci.