28. MFSP A PART – Teatr Jerzego Grotowskiego: Apocalypsis cum figuris

W cyklu: 28. Międzynarodowy Festiwal Sztuk Performatywnych A Part

[projekcja filmu poprzedzona wstępem]
Bilety w cenie 19 (normalny), 16 zł (ulgowy) do nabycia w Kinoteatrze Rialto.

Prezentacja trzeciego ze słynnych przedstawień Jerzego Grotowskiego (obok Akropolis i Księcia niezłomnego), będącego zarazem ostatnim dziełem teatralnym artysty. Przedstawienie współreżyserował Ryszard Cieślak.
Proces pracy nad przedstawieniem był bardzo złożony i trwał blisko trzy lata. Pierwsze zamknięte pokazy miały miejsce w lipcu 1968 roku, zaś oficjalna premiera w lutym 1969 roku.
W trakcie trwających ponad dziesięć lat prezentacji przedstawienie zmieniało się coraz wyraźniej w dzieło pograniczne, otwierające nową fazę prób i poszukiwań Grotowskiego, nazywaną przez reżysera parateatrem. Stopniowo rezygnowano ze znaków teatralnych. Na przykład zamiast białych kostiumów z początków prezentacji spektaklu, aktorzy zaczęli zakładać codzienne ubrania. Zamiast leżeć w milczeniu w sali w oczekiwaniu na widzów, wkraczali do niej po nich, pojedynczo, rozglądając się i witając ze znajomymi.
Dla zdecydowanej większości świadków obejrzenie Apocalypsis cum figuris było doświadczeniem wstrząsającym, zmieniającym życie, a nie tylko poglądy na teatr.
Z drugiej strony spektakl wzbudzał kontrowersje. Najgłośniejszym przejawem „krytyki”, płynącej z kręgów katolickich, był fragment kazania, jakie w trakcie uroczystości ku czci św. Stanisława wygłosił w maju 1976 roku na krakowskiej Skałce prymas Kościoła katolickiego w Polsce kardynał Stefan Wyszyński. Uznał on Apocalypsis cum figuris za jedno z dzieł pornograficznych, demoralizujących naród i niszczących jego etyczny kręgosłup na równi z pijaństwem.
Wybitny tekst Konstantego Puzyny, interpretujący przedstawienie, pozostawił jego „kanoniczny” obraz jako rodzaj bluźnierczego „powrotu Chrystusa”. Pewne wyobrażenie o spektaklu dają liczne zdjęcia, nagrania dźwiękowe oraz wersja filmowa w reżyserii Ermanna Olmiego, zrealizowana dla telewizji włoskiej w 1979 roku (nigdy nie zaakceptowana przez Grotowskiego).

Projekcję filmu poprzedzi wstęp Jarosława Freta, dyrektora Instytutu im. J. Grotowskiego we Wrocławiu.

Apokalypsisi cum figuris. Video registrazzione di Ermanno Olmi
Obsada: Antoni Jahołkowski (Szymon Piotr), Ryszard Cieślak (Ciemny), Zygmunt Molik, (Judasz), Zbigniew Cynkutis (Łazarz), Elizabeth Albahaca/Rena Mirecka (Maria Magdalena), Stanisław Scierski (Jan). Produkcja: RAI, 1981. Czas trwania: 67 min

Na zdjęciu: plakat Waldemara Krygiera
(źródło: Teatr Laboratorium/Archiwum Instytutu Grotowskiego)

Wydarzenie na FB: TUTAJ