Papusza

Gdynia Film Festival 2013: najlepsza drugoplanowa rola męska – Zbigniew Waleryś, najlepsza muzyka – Jan Kanty Pawluśkiewicz, najlepsza charakteryzacja
Nagroda Festiwali i Przeglądów Filmu Polskiego za Granicą
MFF w Karlowych Warach 2013: Specjalne Wyróżnienie Jury
MFF w Valladolid 2013: nagroda za reżyserię, Nagroda Jury Młodzieżowego, nagroda za najlepszą rolę męską – Zbigniew Waleryś

Najnowszy film Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauzego, twórców Mojego Nikifora i Placu Zbawiciela, to oparta na faktach dramatyczna historia Bronisławy Wajs, pierwszej romskiej poetki, która spisała swoje wiersze.

To też historia spotkania poetów: Jerzy Ficowski dostrzegł jej wielki talent, zachęcił, aby zapisywała swoje utwory, i przetłumaczył je na język polski. W 1956 roku ukazał się pierwszy tomik poezji Bronisławy Wajs zatytułowany Pieśni Papuszy. Nie byłoby to możliwe bez wstawiennictwa i pomocy trzeciego poety – Juliana Tuwima. Gila Papuszy (tak poetka nazywała swoje wiersze) trwale wzbogaciły polską kulturę o wgląd w cygańską duszę. Papusza błyskawicznie stała się literacką sensacją. Na Papuszę spadły jednak gromy potępienia ze strony romskiej społeczności, została oskarzona przez starszyznę o zdradę języka i przekazanie romskich tajemnic.

Historia Papuszy to autorski film historyczny, który przybliża burzliwe życie poetki. Akcja rozpoczyna się w 1910 roku, a kończy w latach osiemdziesiątych XX wieku. Film rekonstruuje cały, nieistniejący już świat polskich Cyganów. Twórcy do realizacji filmu przygotowywali się ponad 5 lat.

 W rolach głównych: Jowita Budnik (Plac Zbawiciela), Antoni Pawlicki (Z odzysku, Czas honoru) jako Ficowski i nagrodzony w Gdyni za swoja rolę męża Papuszy Zbigniew Waleryś.

Papusza to pierwszy polski film w języku romskim. Film zachwyca urodą wysmakowanych, czarno-białych zdjęć Krzysztofa Ptaka i Wojciecha Staronia. Muzykę napisał Jan Kanty Pawluśkiewicz.

 Nasz film to oparta na faktach opowieść o tym, jak losy dwóch wielkich poetów splotły się w dramatyczną opowieść o odwadze tworzenia i jej cenie. O cierpieniu, samotności i poświęceniu. O niespełnionej miłości, ale i o chwilach szczęścia. Joanna Kos-Krauze i Krzysztof Krauze.

Czarno-białe kadry wyglądają jak przedwojenne zdjęcia Jana Bułhaka. (…) Każde ujęcie nadaje się do samodzielnego studiowania. Katarzyna Skorupska, Portal Filmowy.

Krzysztof Ptak i Wojciech Staroń dali filmowi jedne z najbardziej spektakularnych czarno-białych zdjęć ostatnich lat.  Dan Fainaru, Screen Daily.

Polski duet reżyserski wpisał losy poetki w szerszy kontekst. To historia nie tylko o niej, ale też o jej rodakach. (…) Niewykluczone, że film Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauzego pozwoli wielu ludziom zmienić zdanie na temat Romów i ich kultury.  Michał Hernes, Stopklatka.pl